Η υποδοχή

 

Κεφάλαιο Ι

1. Η υποδοχή

 

«Κύριοι, καλησπέρα σας. Όλοι σας πλέον γνωρίζετε ήδη το όνομά μου, οπότε δεν υπάρχει λόγος να σας συστηθώ. Αυτό ίσως που δεν γνωρίζετε, είναι το λόγο για τον οποίο με γνωρίζετε τώρα ή –για να το πω καλύτερα-, το τι ακριβώς θα κάνουμε μαζί. Κάποιοι, το λόγο για τον οποίο συναντόμαστε και ξεκινάμε ετούτη την επαφή μας αυτή τη στιγμή, θα τον ανακαλύψετε πολύ αργότερα, ίσως και μετά από αρκετά χρόνια. Και εννοώ φυσικά, τον βαθύτερο, πραγματικό λόγο που η ζωή ή η μοίρα διασταύρωσε τους δρόμους μας και σας έφερε -σήμερα κι εδώ- απέναντί μου».

Μιλούσε σχεδόν ακίνητος, περιφέροντας μονάχα το βλέμμα του από τη μια άκρη της αίθουσας στην άλλη, σκανάροντας το περιβάλλον γύρω του, μέσα στο οποίο βρισκόταν ο κάθε ένας από μας. Κάποιες φορές, αυτό το βαθύ και απόκοσμο βλέμμα, σταματούσε σε κάποιο από τα εικοσιένα πρόσωπα που βρισκόμασταν απέναντί του, κάνοντάς το να ανοιγοκλείνει τα μάτια από αμηχανία.

Γύρισα το κεφάλι να παρατηρήσω τους συνακροατές μου. Αμίλητοι όλοι, τον κοιτούσαμε σχεδόν με δέος περιμένοντας να μιλήσει για αυτά που δεν έχουμε ακούσει ακόμη. Να ξεκινήσει να μας πει κάτι πέρα από τον εισαγωγικό πρόλογο και τα καλωσορίσματα, κάτι για όλα αυτά που θέλαμε να μάθουμε, να δούμε και να κάνουμε στο πρόγραμμα αυτό που -εδώ και κάποιες μέρες- αποφασίσαμε να συμμετάσχουμε. Ήμασταν ήδη μερικές μέρες στη μικρή αυτή πόλη της Σκοτίας, -μόλις τελειόφοιτοι οι περισσότεροι από τις σχολές που ολοκλήρωσε ο καθένας-, προσληφθέντες από την εταιρία για την οποία εκτός από το όνομά της και τις γενικές δραστηριότητες της στο χώρο της τεχνολογίας, πολύ λίγα γνωρίζαμε. Κι όλοι μας, διαφορετικοί.

Εικοσιένα άτομα, από εικοσιμία διαφορετικές χώρες, εικοσιμία διαφορετικές σχεδόν ειδικότητες. Χημικοί, φυσικοί, οικονομολόγοι, γιατροί, ψυχολόγοι, γεωπόνοι, βιολόγοι, μηχανικοί, προγραμματιστές, διοικητικοί, θεραπευτές, μαζεμένοι όλοι μαζί, στα πλαίσια της βασικής γνωριμίας με την εταιρία και της έναρξης του πρότζεκτ με το οποίο επρόκειτο να ασχοληθούμε. Μαζεμένοι όλοι μέσ’ τη μικρή αυτή αίθουσα, ξεκινούσαμε ένα κύκλο εσωτερικών σεμιναρίων, ένα -βασικό ειδικό πρόγραμμα εκπαίδευσης- όπως το έλεγαν, που ποτέ δεν φανταζόμασταν που θα μας οδηγούσε.

Μέχρι πριν λίγες ημέρες, δεν γνώριζα κανέναν. Τώρα τους γνωρίζω φατσικά, θυμάμαι κάποια ονόματά τους και μερικές από τις σπουδές και τις ειδικότητες που έχει κάνει ο καθένας τους. Το ίδιο και με τους τρεις εκπαιδευτές μας. Τους τρεις βασικούς δηλαδή. Τους υπεύθυνους της μικρής και παράξενης αυτής ομάδας των νεαρών και φιλόδοξων επιστημόνων -τεχνοκρατών, οι οποίοι βρεθήκαμε να ξεκινάμε την υλοποίηση των ονείρων μας στα έδρανα της γιγαντιαίας αυτής εταιρίας, εδώ στο μακρινό και παγωμένο βορρά της Ευρώπης. Όσο παράξενη όμως είναι η σύνθεση της γνωσιακής βάσης των μαθητών αυτής της ομάδας, άλλο τόσο παράξενη είναι και η σύνθεση των ειδικοτήτων των εκπαιδευτών της. Παράξενη φαίνεται σε μας δηλαδή, που ήρθαμε να εργαστούμε σε μια εταιρία υψηλής τεχνολογίας κα πληροφορικής. Αν και για ένα περίεργο λόγο κανένας από τους τρεις δεν αναφέρει τις σπουδές του, μάθαμε ότι ο ένας, -ο Mark-, έχει βασικές σπουδές φυσικής, ο δεύτερος -ο Robert- ανθρωπολογίας, βιολογίας ή κάτι τέτοιο και ο τρίτος -αυτός που μιλάει αυτή τη στιγμή-, ψυχιατρικής. Και οι τρεις τους από διαφορετικές χώρες. Ο φυσικός Άγγλος, ο ανθρωπολόγος ή βιολόγος Αμερικάνος και ο τρίτος -o ψυχίατρος- Βραζιλιάνος, με ασιατικά όμως χαρακτηριστικά προσώπου. Κινέζου ή Ιάπωνα και με ένα περίεργο για την καταγωγή του όνομα, Proteus. Ψηλός, αδύνατος, σχεδόν ξερακιανός, ο πιο επιβλητικός από τους τρεις, -αν και δεν έχουν ανακοινωθεί τουλάχιστον ακόμη τίτλοι και διαβαθμίσεις εξουσίας τους-, μοιάζει να έχει αυτός την ευθύνη για ολόκληρη την ομάδα. Γύρισα πάλι το βλέμμα μου επάνω του περιμένοντας να συνεχίσει…
 

«Αυτό λοιπόν που θα κάνουμε μαζί, είναι να προσπαθήσουμε να αναπροσαρμόσουμε στην αρχή όλα όσα γνωρίζετε για τον κόσμο, σε μια όμως διαφορετική βάση και σε ένα διαφορετικό πλαίσιο. Δεν θα σας ζητήσω να ξεχάσετε ή να αλλάξετε αυτά τα οποία ήδη γνωρίζετε και δεν θα σας πω κάτι άλλο από αυτό που ήδη έχετε μάθει. Σας ζητώ μονάχα, να βγάλετε κατ αρχάς τις εξωτερικές ετικέτες από τα ράφια της βιβλιοθήκης της μνήμης σας. Τους γενικούς τίτλους οι οποίοι σας οδήγησαν σε λεπτομέρειες τέτοιες, ώστε να δημιουργήσετε κατηγορίες και να διαχωρίσετε τη γνώση σε ειδικότητες. Κι αυτό διότι ο σκοπός της παρουσίας σας εδώ, είναι η αλλαγή της εκπαίδευσή σας από την ειδικότητα στη γενικότητα».
 

Σταμάτησε πάλι και πέρασε το βλέμμα του από την μια άκρη στην άλλη, κοιτάζοντας τώρα, κάθε ένα μας βαθιά μέσα στα μάτια. Με μια αστραπιαία γρήγορη ματιά, προσπάθησε να αναγνωρίσει σε κάθε έναν από τους ακροατές του, το επίπεδο αντίληψης και αποδοχής των λόγων του, όπως επίσης το επίπεδο αντίδρασης ή άρνησης.

«Όσες μέρες θα μείνετε εδώ, θα ακούσετε και θα δείτε αρκετά νέα πράγματα για τον κόσμο» συνέχισε αργά. «Και από εμπειρία γνωρίζω ότι οι επτά από σας θα αντιληφθούν συνειδητά, θα αποδεχθούν και θα εφαρμόσουν όλα όσα θα μάθουμε και θα δημιουργήσουμε μαζί. Θα μπορέσουν να το κάνουν τόσο εδώ μαζί μας, όσο και αργότερα στη μετέπειτα ζωή τους πέρα από εδώ. Άλλοι επτά, θα προσπαθήσουν να τα εφαρμόσουν χωρίς όμως να καταφέρνουν πάντα να κατανοούν το πώς και το γιατί ώστε αργότερα και πέρα από εδώ, να τα αναπτύσσουν περισσότερο μόνοι τους. Τέλος οι υπόλοιποι και τελευταίοι επτά, θα αδυνατίσουν να καταλάβουν το βαθύτερο νόημα ή θα αρνηθούν να αποδεχθούν σαν εφαρμόσιμες -κάποιες ή το σύνολό – από τις πληροφορίες που θα τους δοθούν. Θα πρέπει να γνωρίζετε όμως, ότι και τα τρία αυτά τμήματα, είναι απαραίτητα για την συνολική υλοποίηση του συγκεκριμένου προγράμματος. Και εκείνοι οι οποίοι θα το αντιληφθούν, θα το ενστερνιστούν και θα το αναπτύξουν, και εκείνοι οι οποίοι απλά θα το εφαρμόσουν, αλλά και εκείνοι οι οποίοι θα το αρνηθούν».

Στην αίθουσα επικρατούσε απόλυτη σιγή. Ο πιο θαρραλέος από το ακροατήριο αποφάσισε να μιλήσει.

«Αυτό σημαίνει, ε…» σταμάτησε σαν κάτι να προσπαθούσε να αποφασίσει να πει ή να θυμηθεί…

«…Proteus…» ολοκλήρωσε ο εκπαιδευτής, μαντεύοντας το λόγο του παρατεταμένου διλήμματος, για τον τρόπο της προσφώνησής του…

«…ναι Proteus» συνέχισε ο ακροατής, «αυτό σημαίνει, ότι κάποιοι από μας οι οποίοι θα αρνηθούν -όπως λέτε- πιθανώς να αποδεχθούν το πρόγραμμα, θα φύγουν αυτοβούλως πριν αυτό ολοκληρωθεί ή θα απολυθούν από την εταιρία;»

«Σύμφωνα με τη σύμβαση την οποία έχετε υπογράψει, η εταιρία έχει αναλάβει την υποχρέωση να κρατήσει μέχρι το τέλος της ολοκλήρωσης της βασικής αυτής εκπαίδευσης, όλους τους υποψηφίους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα. Άρα, αυτό σημαίνει ότι κάποιος μπορεί να αποχωρήσει μονάχα αυτοβούλως ή από ανάγκη. Και όταν λέμε ανάγκη, εννοούμε για παράδειγμα ανάγκη προερχόμενη από πιθανή κατάσταση της υγείας του, η οποία δεν θα του επιτρέπει να συνεχίσει. Έτσι, είσαστε όλοι πάντοτε ελεύθεροι, όσο φυσικά παραμένετε υγιείς.»

«Κι όταν λέτε υγιείς, εννοείτε σωματικά ή ψυχικά; Αυτός είναι ο ρόλος του ψυχιάτρου εκπαιδευτού;»

«Σας είπα ήδη, να αφαιρέσετε τις ετικέτες από τα ράφια της βιβλιοθήκης της μνήμης σας. Στην ομάδα αυτή, και για όσο αυτή λειτουργεί, δεν υπάρχουν ειδικότητες. Τόσο για τους εκπαιδευόμενους όσο και για τους εκπαιδευτές. Όλοι μας μετά τη γενική εκπαίδευση, επιλέξαμε να ξεκινήσουμε από μια σχολή η οποία μας τροφοδότησε με ειδικές πληροφορίες, ειδική γνώση αν θέλετε, διότι έτσι λειτουργεί το σύστημα της επίσημης εκπαίδευσης παγκόσμια. Όλοι μας έχουμε περάσει από τέτοια θρανία και αυτό ήταν φυσικά προϋπόθεση για την παρουσία σας εδώ. Εμείς εδώ όμως, δεν είμαστε κολέγιο ή πανεπιστημιακή σχολή για να ακολουθούμε οποιοδήποτε παρόμοιο εκπαιδευτικό σύστημα, ούτε πρόκειται -φεύγοντας από δω- να σας εφοδιάσουμε με κάποιο επίσημο επιστημονικό τίτλο, τον οποίο θα μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αργότερα ως ειδικότητα ή μεταπτυχιακή εργασία. Η εμπειρία την οποία φυσικά θα πάρετε, θα είναι για τον καθένα από σας παραπάνω από αξιόλογα σημαντική, όμως θα είναι μια εμπειρία ζωής, την οποία -αν τελικά εφαρμόσετε- θα καταφέρετε να αλλάξετε τόσο τη ζωή τη δική σας, όσο και των ανθρώπων γύρω σας. Έτσι, ο όρος ψυχίατρος δεν ισχύει εδώ μέσα, διότι ο όρος αυτός -ιατρός της ψυχής- είναι μη συμβατός με το πρόγραμμα. Και αυτό θα το αντιληφθείτε στη συνέχεια της ανάπτυξης του.»

Η πρόκληση ήταν αρκετά μεγάλη για να μην ρωτήσω: «ο ψυχίατρος δηλαδή δεν θεωρείται ιατρός της ψυχής από το συγκεκριμένο πρόγραμμα; Και τι σχέση έχει η ανάλυση συμβατότητας του όρου ψυχή, με ένα πρόγραμμα σε μια εταιρία υψηλής τεχνολογίας όπως αυτή στην οποία έχουμε προσληφθεί; Δεν καταλαβαίνω…»

Έστρεψε το βλέμμα, το πρόσωπο και το σώμα του προς εμένα, αρχίζοντας να με πλησιάζει με αργά βήματα αλλά αμίλητος. Μίλησε μόλις με είχε πλησιάσει αρκετά…

«Αυτός ο οποίος δεν είναι συμβατός με το συγκεκριμένο πρόγραμμα, είναι ο όρος ψυχή όπως πιθανώς τον γνωρίζετε μέχρι σήμερα. Αν τώρα με αυτό που είπα, υπάρχει κάποιος θεολόγος από το ακροατήριο και ξεκινήσει τις ενστάσεις, θα μπορούσε να ξεκινήσει μια συζήτηση η οποία δεν θα τελείωνε ποτέ…».

Με είχε πλησιάσει τώρα και στεκόταν ακριβώς εμπρός μου. Σταμάτησε να μιλά και με κοιτούσε μέσα στα μάτια, σαν να προσπαθούσε να διαβάσει τη σκέψη μου. Ένα ελαφρύ ρίγος διαπέρασε τη ραχοκοκαλιά μου, κάνοντάς με να διστάζω να συνεχίσω. Συνέχισε εκείνος…

«Ας κάνουμε μια υπόθεση. Αν δεν ήξερες τι σημαίνει φιλοσοφία ή ακόμη περισσότερο θεολογία, κι αν δεν είχες αποδεχθεί ότι ο μόνος ο οποίος δικαιούται να έχει άποψη περί ψυχής είναι ή ο φιλόσοφος ή ο θεολόγος, τότε το πιθανότερο θα ήταν ίσως, να προσπαθούσες να προσεγγίσεις το θέμα αυτό με τη δική σου κοσμική ή επιστημονική οπτική. Όμως η ετικέτα στο ράφι της μνήμης σου, δεν σε αφήνει να το κάνεις. Δεν υπάρχει κάποιος άλλος που σε εμποδίζει, παρά μονάχα αυτή η ετικέτα. Βγάλε την από εκεί και μην βάλεις τίποτε άλλο στην κενή της τώρα θέση παρά μονάχα πες μου τι έχεις σπουδάσει…»

«Φυσική και προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών…» αισθάνθηκα ότι απάντησα…

«Φυσική και προγραμματισμό ηλεκτρονικών υπολογιστών…» επανέλαβε μόνος του, σαν να ήθελε να με κάνει να το ακούσω πάλι κι εγώ αυτό που είπα… «…πολύ ωραία. Φαντάσου τώρα ότι δεν υπάρχει κανένας να σου πει τι είναι ψυχή, παρά μονάχα εσύ. Με όσες πληροφορίες έχεις αποκτήσει από τα σχολεία που πέρασες ή από τα βιβλία που διάβασες, σου ζητείται να δώσεις ένα ορισμό. Τι είναι ψυχή. Δεν είσαι θεολόγος, δεν είσαι φιλόσοφος. Έτσι, δεν σου επιτρέπεται να απαντήσεις με το δικό τους τρόπο, αλλά μονάχα με όσα εσύ γνωρίζεις ή υποθέτεις. Τι μπορεί να είναι η ψυχή;»

Όλοι είχαν γυρίσει και με κοιτούσαν. Το ένοιωθα, αλλά δεν μπορούσα να τραβήξω το βλέμμα μου από τα μάτια του. Σαν να ήμουν μαγνητισμένος, αφέθηκα μερικά δευτερόλεπτα στη σιωπή. Δεν ήμουν θεολόγος, ούτε φιλόσοφος σίγουρα. Όμως ο μόνος τρόπος με τον οποίο προσπαθούσα να δώσω την απάντηση ήταν ο δικός τους. Οι λέξεις οι οποίες ετοιμαζόντουσαν να βγουν από το στόμα μου και να σχηματίσουν μια ολοκληρωμένη φράση, ήταν ίδιες σαν να έβγαιναν από το στόμα ενός θεολόγου ή φιλοσόφου. Ενός ανθρώπου τέλος πάντων, ο οποίος έχει πνευματικές γνώσεις περί θρησκείας ή κάτι ανάλογο. Τι γνωρίζω εγώ; Μα οι δικές μου γνώσεις είναι σχετικές μονάχα με τη φυσική επιστήμη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ο κόσμος που ξεδιπλώνεται συνεχώς εμπρός μου είναι πληροφορία…

«Πληροφορία…». Το είπα, ακούστηκε στεγνά, αχνά κι αδύναμα, αλλά ακούστηκε σε όλους. Κι ύστερα σιωπή από όλους. Προσπαθούσα μέσα σε αυτό το κενό χρόνου που μεσολάβησε από αυτό που είπα μέχρι τον επόμενο ήχο που θα παρουσιαζόταν, να συγκεντρωθώ και να καταλάβω τι ήταν αυτό που ξεστόμισα. Η ψυχή πληροφορία; Ανοιγόκλεισα τα μάτια ετοιμαζόμενος να δικαιολογηθώ. Τον είδα να χαμογελάει…

«Από πού είσαι;» ρώτησε κοιτάζοντάς με.

«Ελλάδα… αλλά, γιατί…;» απάντησα προσπαθώντας να καταλάβω αν είχε αποδεχθεί την απάντησή μου σαν σωστή, αλλά σκεπτόμενος πάλι, αδυνατούσα να τη δεχθώ εγώ. Γιατί με ρωτάει από πού είμαι; Χαμογέλασε…

«Διότι εδώ, θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί το μισό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Θα μπορούσε… Αν είχες καταλάβει πράγματι τι έχεις πει κι αν μαζί με σένα, είχαν καταλάβει τουλάχιστον κι άλλα έξι άτομα. Όμως δεν συμβαίνει αυτό, αν και η απάντηση είναι σωστή. Η ψυχή, είναι πληροφορία, όπως και η συνείδηση είναι πληροφορία και η γνώση και η επίγνωση ακόμη η Συνειδητότητα κι ας μην μπορείτε ακόμη να κατανοήσετε τις ομοιότητες και διαφορές των λέξεων που μόλις ανέφερα. Διότι όλοι εσείς οι εικοσιένας υποψήφιοι που βρίσκεστε εδώ και με παρακολουθείτε, ενώ θεωρείτε ότι βρίσκεστε σε ένα βασικό ειδικό εκπαιδευτικό σεμινάριο, ενός προγράμματος υψηλής τεχνολογίας της πληροφορικής, στην ουσία βρίσκεστε στο σημείο εκείνο το οποίο θα αποτελέσει την απαρχή του τρόπου με τον οποίο βλέπετε και αντιλαμβάνεστε ολόκληρο τον κόσμο. Ένα τρόπο εντελώς διαφορετικό από ότι σας έδειξαν και σας δίδαξαν στα σχολεία σας μέχρι σήμερα. Διότι όπως θα δούμε μαζί αγαπητοί μου, ο κόσμος είναι άρρηκτα συνδεδεμένος, με αυτό που ονομάζουμε όλοι μας πληροφορία και Συνειδητότητα. Κι ας ορίζει αυτές τις έννοιες ο κάθε ένας από μας με εντελώς ίσως διαφορετικό τρόπο από ότι θα την ορίζουμε μαζί σε μερικές μέρες από σήμερα. Η ψυχή λοιπόν, είναι πληροφορία κι αυτό σαν από σύμπτωση ακούστηκε στην αίθουσα αυτή από την πρώτη μόλις ημέρα της εκπαίδευσής σας, από το στόμα ενός -άλλη σύμπτωση- Έλληνα. Η ψυχή σαν πληροφορία, μεσολαβεί στη δημιουργία ολόκληρου του κόσμου κι εσείς, είστε μια μικρή ομάδα στον σύνολο του κόσμου των ανθρώπων, η οποία το επόμενο διάστημα θα προσπαθήσει μέσω αυτής, να μπει με επιστημονικό ή μη τρόπο, στα άδυτά του. Καλώς ήλθατε στο πρόγραμμα».

Έκανε ένα βήμα πίσω, υποκλίθηκε ελαφρά σαν ηθοποιός στη σκηνή και έκανε μια κίνηση με τα δυο του χέρια, σαν να μας υποδείκνυε ότι είμαστε ελεύθεροι να αποχωρήσουμε από την αίθουσα για το προγραμματισμένο ολιγόλεπτο διάλειμμα.

«Διάλειμμα δέκα λεπτών…» είπε, μα για μερικά δευτερόλεπτα, δεν κινήθηκε κανείς. Κατόπιν, αργά σαν υπνωτισμένοι, αρχίσαμε να σηκωνόμαστε ένας –ένας και να προχωρούμε προς το μικρό φουαγιέ στην είσοδο της αίθουσας…

Αλκιρέας

(συνεχίζεται…)

 http://aplesshmeiwseis.blogspot.gr/2015/01/blog-post_29.html#more